Hướng động ở thực vật
Hướng động là khả năng của thực vật phản ứng đối với sự kích thích từ môi trường xung quanh. Thực vật có cơ quan tham gia phản ứng như cuống lá, thân và có thể hướng tới hoặc tránh xa kích thích. Các kích thích có thể là ánh sáng, hóa chất và nhiều yếu tố khác.
Khái niệm về hướng động
Hướng động là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định. Có hai kiểu hướng động:
- Hướng động dương: là vận động sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích.
- Hướng động âm: là vận động sinh trưởng tránh xa nguồn kích thích.
Các kiểu hướng động
Hướng sáng
Hướng sáng là sự sinh trưởng của thân (cành) cây hướng về phía ánh sáng. Thân và cành có tính hướng sáng, tức là chúng sinh trưởng hướng về phía nguồn sáng (hướng sáng dương). Trái lại, rễ cây uốn cong theo hướng ngược lại (hướng sáng âm). Điều này xảy ra do phía tối có nồng độ auxin cao hơn, kích thích các tế bào sinh trưởng dài ra nhanh hơn, làm cho cơ quan uốn cong về phía kích thích. Rễ cây nhạy cảm với auxin hơn thân cây, do đó khi nồng độ auxin phía tối cao hơn, sự sinh trưởng của tế bào bị ức chế kéo dài, làm cho rễ uốn cong xuống đất.
Hướng trọng lực (Hướng đất)
Hướng trọng lực là phản ứng sinh trưởng của cây đối với trọng lực. Đỉnh rễ hướng trọng lực dương, trong khi đỉnh thân hướng trọng lực âm.
Hướng hóa
Hướng h óa là phản ứng sinh trưởng của cây đối với các hợp chất hóa học.
Tác nhân kích thích và phát hiện hướng hóa
Tác nhân kích thích gây hướng hóa trong cây có thể là axit, kiềm, muối khoáng và các chất khác. Hướng hóa được phát hiện ở rễ, ống phấn và lông tuyến trên cây gọng vó.
Loại hướng hóa
Hướng hóa có thể chia thành hai loại: hướng hóa dương và hướng hóa âm. Hướng hóa dương xảy ra khi cơ quan của cây sinh trưởng hướng tới nguồn hóa chất. Trong khi đó, hướng hóa âm xảy ra khi phản ứng sinh trưởng của cây tránh xa hóa chất.
Hướng nước và vai trò của nó
Hướng nước là quá trình sinh trưởng của rễ cây hướng tới nguồn nước. Hướng hóa và hướng nước đóng vai trò quan trọng trong việc giúp rễ thực vật hướng tới nguồn nước và phân bón trong đất.
Hướng tiếp xúc và cơ sở của sự uốn cong
Hướng tiếp xúc là phản ứng sinh trưởng đối với sự tiếp xúc của cây với môi trường. Sự uốn cong trong hướng tiếp xúc xảy ra do sự sinh trưởng không đồng đều của các tế bào tại hai phía của cơ quan cây. Các tế bào ở phía không tiếp xúc với kích thích sẽ sinh trưởng nhanh hơn, khiến cơ quan uốn cong về phía tiếp xúc.
Vai trò của hướng động trong đời sống thực vật
Hướng động giúp cây thích nghi với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển. Ví dụ, cây ở gần cửa sổ luôn vươn ra ánh sáng để thu nhận ánh sáng cần thiết cho quá trình quang hợp.
Hy vọng bài viết này đã mang lại thông tin hữu ích cho bạn.
