Đặc điểm của ngôn ngữ nói
Ngôn ngữ nói là ngôn ngữ âm thanh được sử dụng trong giao tiếp. Người nói và người nghe trực tiếp trao đổi với nhau, cho phép sự tương tác và sửa đổi trong quá trình giao tiếp. Tuy nhiên, ngôn ngữ nói thường không được gọt giũa và người nghe cũng ít có điều kiện suy ngẫm và phân tích.
Đặc điểm chính của ngôn ngữ nói:
- Đa dạng về ngữ điệu: Ngôn ngữ nói có thể biểu đạt qua nhiều ngữ điệu khác nhau như cao, thấp, nhanh, chậm, mạnh, yếu, liên tục hoặc ngắt quãng. Ngữ điệu là yếu tố quan trọng giúp bổ sung thông tin trong quá trình truyền đạt ý kiến.
- Sự phối hợp âm thanh và cử chỉ: Trong ngôn ngữ nói, âm thanh được kết hợp với cử chỉ, dáng điệu và các yếu tố khác để tạo ra sự truyền đạt hiệu quả.
- Đa dạng từ ngữ: Ngôn ngữ nói sử dụng nhiều loại từ ngữ như từ địa phương, khẩu ngữ, tiếng lóng, biệt ngữ, trợ từ, thán từ, các từ ngữ đưa đẩy và chêm xen.
- Sự tỉnh lược và trùng lặp từ ngữ: Trong ngôn ngữ nói, thường sử dụng các hình thức tỉnh lược, tuy nhiên đôi khi câu nói cũng có thể rườm rà và trùng lặp từ ngữ do thiếu thời gian gọt giũa trong giao tiếp tức thời.
- Sự khác biệt giữa nói và đọc: Nói và đọc (thành tiếng) một văn bản có sự khác nhau. Cả hai đều phát ra âm thanh, nhưng khi đọc, sự truyền đạt phụ thuộc vào văn bản và dấu ngắt câu, trong khi người nói phải sử dụng ngữ điệu và cử chỉ để diễn đạt cảm xúc.
Đặc điểm chính của ngôn ngữ viết:
Ngôn ngữ viết được biểu đạt thông qua chữ viết trong văn bản và được tiếp nhận bằng thị giác.
- Các quy tắc chính tả và tổ chức văn bản: Người viết và người đọc phải hiểu các kí hiệu chữ viết, quy tắc chính tả và quy tắc tổ chức văn bản để truyền đạt ý nghĩa một cách chính xác.
- Sự suy ngẫm và lựa chọn: Khi viết, người viết cần suy ngẫm, lựa chọn và gọt giũa để truyền đạt thông điệp một cách rõ ràng. Người đọc phải đọc và phân tích nghiêm ngẫm để hiểu ý nghĩa của văn bản.
Ngôn ngữ viết trong không gian và thời gian lâu dài
Ngôn ngữ viết đến với đông đảo người đọc trong không gian và thời gian lâu dài. Ngôn ngữ viết không có yếu tố ngữ điệu, cử chỉ, nhưng có sự hỗ trợ của hệ thống dấu câu, các kí hiệu văn tự, hình ảnh minh họa, bảng biểu, sơ đồ. Trong ngôn ngữ viết, từ ngữ phong phú, nên khi viết có điều kiện được lựa chọn thay thế để đạt tính chính xác.
Sự đa dạng trong từ ngữ và phong cách
Trong văn bản viết, tùy thuộc vào phong cách ngôn ngữ mà sử dụng từ ngữ. Không dùng các từ mang tính khẩu ngữ, địa phương, thổ ngữ. Được sử dụng câu dài ngắn khác nhau tùy thuộc ý định.
Hai trường hợp sử dụng ngôn ngữ viết
Trong thực tế, có hai trường hợp sử dụng ngôn ngữ viết:
1. Ngôn ngữ nói được lưu bằng chữ viết
Ngôn ngữ nói được lưu bằng chữ viết, thể hiện trong văn bản viết nhằm tái hiện ngôn ngữ nói trong những biểu hiện sinh động, cụ thể, khai thác ưu thế của nó. Đây có thể là đối thoại của các nhân vật trong truyện, ghi lại các cuộc phỏng vấn tọa đàm, hoặc ghi lại cuộc nói chuyện.
2. Ngôn ngữ viết được trình bày bằng lời nói miệng
Ngôn ngữ viết trong văn bản được trình bày bằng lời nói miệng, như thuyết trình trước tập thể, đọc văn bản, báo cáo. Lời nói đã tận dụng được ưu thế của văn bản viết (suy ngẫm, lựa chọn, sắp xếp), đồng thời vẫn phối hợp các yếu tố hỗ trợ trong ngôn ngữ nói như cử chỉ, nét mặt, ngữ điệu.
Tránh sự lẫn lộn giữa hai loại ngôn ngữ
Ngoài hai trường hợp trên, cần tránh sự lẫn lộn giữa hai loại ngôn ngữ, tránh dùng những yếu tố đặc thù của ngôn ngữ nói trong ngôn ngữ viết và ngược lại.
Bạn Đang Xem Bài Viết Đặc điểm của ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết. Hi vọng bài viết này sẽ mang lại thông tin hữu ích cho bạn.
